8. ANKONA VII 1944 R.

2 Korpus Polski w bitwie o Ankonę- przygotowania do zdobycia miasta. Czołg M4 Sherman mija porzucone niemieckie działo. 2 Korpus Polski w bitwie o Ankonę- przygotowania do zdobycia miasta. Czołg M4 Sherman mija porzucone niemieckie działo. Narodowe Archiwum Cyfrowe - National Digital Archives, Polska
Najważniejszym starciem 2 Korpusu Polskiego podczas działań nad Adriatykiem była bitwa o Ankonę. Polskie oddziały ścigające nieprzyjaciela, wycofującego się wzdłuż wybrzeża, dotarły 1 lipca do rzeki Musone, gdzie natknęły się na zorganizowaną obronę niemieckiej 71 i 278 Dywizji Piechoty zagradzających drogę do tego ważnego portu. W pierwszych dniach walk 3 Dywizja Strzelców Karpackich, atakująca na prawym skrzydle, zdołała sforsować rzekę, ale po ciężkich walkach musiano przerwać natarcie i przejść 9 lipca do obrony, oczekując na uzupełnienie oddziałów i zaopatrzenia.

W drugim etapie walk o Ankonę główny ciężar walk spoczywał na 5 Kresowej Dywizji Piechoty wspartej 2 Brygadą Pancerną oraz brytyjskim 7 Pułkiem Huzarów. Nacierały one na lewym skrzydle dążąc do przecięcia dróg odwrotu niemieckich oddziałów broniących miasta. Natarcie rozpoczęto 17 lipca przełamując główną pozycję obrony przeciwnika, co zmusiło go do szybkiego odwrotu z całego nadmorskiego odcinka frontu. Już następnego dnia czołowe oddziały 2 Brygady Pancernej dotarły do wybrzeża Adriatyku, a Pułk Ułanów Karpackich bez oporu zajął Ankonę. Pięć dni później do portu zawinęły pierwsze statki transportowe, co miało duże znaczenie dla systemu zaopatrywania całej brytyjskiej 8 Armii.

W sierpniu 1944 r. 2 Korpus Polski prowadził dalsze działania bojowe wzdłuż adriatyckiego wybrzeża Włoch. Wycofujące się oddziały niemieckie prowadziły działania opóźniające pościg, wykorzystując w tym celu liczne rzeki. Powstrzymać Aliantów zamierzano na tzw. „Linii Gotów", silnej pozycji umocnionej, przygotowywanej od 1943 roku. Natarcie wojsk polskich na jej przedpolu rozpoczęto nocą z 24 na 25 sierpnia. Do 29 sierpnia zepchnięto Niemców na ich główną pozycję obronną za rzeką Foglia. Już dzień później sąsiadujący z polskimi oddziałami 1 Korpus Kanadyjski zdołał włamać się w przedni skraj umocnień. Ułatwiło to 2 Korpusowi dalsze natarcie, tak że już 2 września opanowano port w Pesaro, po czym żołnierze generała Andersa zostali wycofani na tyły. Podczas miesięcznego odpoczynku w skład korpusu wcielono wielu Polaków, jeńców z Wehrmachtu, którzy trafili do niemieckich sił zbrojnych w ramach przymusowego poboru. Pozwoliło to nie tylko na uzupełnienie strat, ale i na rozbudowę korpusu.

Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego - National Digital Archives, Polska logo-nac